Obowiązują od 1 stycznia 2018 r.
Aneks D do przepisów gry w szachy FIDE
D.1. Organizator zawodów, w porozumieniu z sędzią, ma prawo adaptacji niniejszych przepisów do miejscowych warunków. W partiach turniejowych, granych pomiędzy zawodnikami widzącymi i niewidzącymi (osoby mające odpowiednie świadectwa) każdy z zawodników ma prawo domagania się własnej szachownicy, zawodnik widzący – normalnej szachownicy, a zawodnik niewidomy – szachownicy o specjalnej konstrukcji, która musi spełniać następujące warunki:
D.1.1. wymiary przynajmniej 20 × 20 cm,
D.1.2. kwadraty czarnych pól muszą być lekko podwyższone,
D.1.3. w środku każdego pola powinien być otwór do zamocowania bierek.
D.1.4. wymagania odnośnie bierek:
D.1.4.1. każda bierka powinna mieć kołek u podstawy, służący do umieszczenia bierki w otworach szachownicy,
D.1.4.2. bierki powinny być typu Staunton, przy czym czarne bierki muszą być specjalnie oznakowane, aby były wyczuwalne dotykiem (różniące się od bierek białych).
D.2. Przepisy gry są następujące:
D.2.1. Posunięcia muszą być zapowiadane wyraźnie, następnie powtarzane przez przeciwnika i wykonane na jego szachownicy. Podczas promocji pionka, zawodnik musi ogłosić wybór figury. W celu uniknięcia wątpliwości przy zapowiadaniu posunięć, zaleca się stosowanie poniższych imion zamiast liter używanych w notacji algebraicznej:
A – Anna
B – Bella
C – Cesar
D – David
E – Eva
F – Felix
G – Gustav
H – Hector
Jeżeli arbiter nie zdecyduje inaczej, to rzędy liczone od strony białych do czarnych otrzymują kolejne numery po niemiecku:
1 – ein
2 – zwei
3 – drei
4 – vier
5 – fünf
6 – sechs
7 – sieben
8 – acht
Roszada jest ogłaszana słownie: „Lange Rochade” (długa roszada) lub „Kurze Rochade” (krótka roszada).
Nazwy figur: König (król), Dame (hetman), Turm (wieża), Läufer (goniec), Springer (skoczek), Bauer (pionek).
D.2.2. Na szachownicy zawodnika niewidzącego bierkę uważa się za dotkniętą, jeżeli została wyjęta z otworu na polu szachownicy.
D.2.3. Posunięcie uważa się za wykonane, kiedy:
D.2.3.1. w przypadku bicia, gdy zabita bierka została usunięta z szachownicy, przez zawodnika będącego na posunięciu,
D.2.3.2. bierka została umieszczona w innym otworze,
D.2.3.3. posunięcie zostało zapowiedziane.
D.2.4. Dopiero po wykonaniu tych czynności może być uruchomiony zegar przeciwnika.
D.2.5. Zawodnika widzącego, w zagadnieniach omawianym w punktach D.2.2 i D.2.3 tych przepisów, obowiązują normalne przepisy gry.
D.2.6.1. Dopuszcza się stosowanie zegara szachowego, skonstruowanego specjalnie dla zawodnika niewidzącego. Zegar jest tak skonstruowany, że przekazuje zawodnikowi niewidzącemu głosem (za pomocą słuchawki) aktualny czas i liczbę wykonanych posunięć zawodnikom.
D.2.6.2. Zegar analogowy dla niewidzących szachistów powinien posiadać następujące właściwości:
D.2.6.2.1. tarczę zegarową ze specjalnie wzmocnionymi wskazówkami, wykonaną w taki sposób, aby w odstępach 5-minutowych znajdowały się na niej uwypuklenia w postaci wyczuwalnej kropki, a każde 15 minut było oznaczone dwiema takimi kropkami,
D.2.6.2.2. chorągiewkę sygnalizacyjną wyczuwalną dotykiem, tak przygotowaną, aby zawodnik niewidzący mógł sam wyczuć minutową wskazówkę w ostatnich pięciu minutach każdej godziny.
D.2.7. Zawodnik niedowidzący jest zobowiązany zapisywać partię systemem Braille’a lub odręcznie, względnie rejestrować posunięcia na urządzeniu nagrywającym.
D.2.8. Przejęzyczenie w zapowiedzi posunięcia musi być natychmiast sprostowane, przed włączeniem zegara przeciwnika.
D.2.9. Jeżeli w trakcie partii powstaną odmienne pozycje na dwóch szachownicach, różnice powinny być skorygowane w obecności sędziego i w oparciu o zapisy partii obu graczy. Jeśli oba zapisy są zgodne, to zawodnik, który zapisał właściwe posunięcie, ale wykonał je nieprawidłowo, jest zobowiązany do skorygowania pozycji zgodnie z prowadzonym zapisem. W przypadku różnic w zapisach partii, należy wrócić do ostatniej pozycji, do której oba zapisy są zgodne i grę kontynuować. Sędzia powinien odpowiednio skorygować czas na obu zegarach.
D.2.10. Zawodnik niewidzący ma prawo korzystać z pomocy asystenta, który może wypełniać wybrane lub wszystkie następujące obowiązki:
D.2.10.1. wykonuje posunięcia każdego z zawodników na szachownicy przeciwnika,
D.2.10.2. ogłasza posunięcia obydwu zawodników,
D.2.10.3. prowadzi zapis partii zawodnika niewidzącego i uruchamia zegar przeciwnika,
D.2.10.4. na życzenie zawodnika niedowidzącego, informuje o liczbie aktualnie zakończonych posunięć i czasie zużytym przez obu zawodników,
D.2.10.5. zgłasza reklamację w przypadkach przekroczenia czasu i informuje sędziego, jeśli zawodnik widzący dotknął jedną z bierek,
D.2.10.6. załatwia wszystkie niezbędne formalności związane z odkładaniem partii.
D.2.11. Jeżeli zawodnik niewidzący nie korzysta z pomocy asystenta, to jego przeciwnik może powołać pomocnika, który wykonuje czynności wymienione w punktach D.2.10.1 i D.2.10.2. Asystent musi być zawsze obecny w sytuacji, gdy zawodnik niewidzący gra z zawodnikiem niesłyszącym.